Życie
nr z dnia 2001-07-10, dział kultura
Teatr w chłodnym
cieniu W Warszawie rozpoczęła się największa letnia impreza teatralna -
jubileuszowy X Konkurs Teatrów Ogródkowych
Teatry ogródkowe istniały w Warszawie od 1868 roku. Aż do
rozpoczęcia I wojny światowej, na ich deskach odbyło się około 80 premier
polskich sztuk. Alhambra, Tivoli, U Giersza, Pod Mostem, Pod Lipką - były
to sceny połączone z restauracjami. Dziś prezentują się pod gołym niebiem
w Dolinie Szwajcarskiej.
Przez całe lato, codziennie odbywać
się będą prezentacje teatrów z całej
Polski. Wystawionych zostanie 70 przedstawień. Od tego roku impreza ma
nową formułę. Spektakle odbywają się codziennie, a nie tylko w
poniedziałek jak w poprzednich dziewięciu edycjach. Każdego dnia miłośnicy
teatrów ogródkowych mogą wybrać się do Doliny
Szawajcarskiej, w poniedziałki na spektakle konkursowe, w pozostałe dni na
tzw. antrakty, czyli pokazy teatrów z
całego kraju. A w niedzielę na pokazy przedpremierowe do Lapidarium na
warszawskim Starym Mieście. Tam komisja konkursowa obejrzy wszystkie
spektakle. Solski w ogródku W dawnych teatrach ogródkowych było coś z zabawy, ale też sprzeciwu
wobec władz zaborców. Choć teatry te podlegały cenzurze, jednak akcenty
polskie łatwiej było w nich przemycić, ponieważ sceny te uchodziły za
ludowe, gminne. Nie było w nich regularnych prób, sztywnego repertuaru,
ludzi zajmujących się kształtem artystycznym spektaklu. Teatry ogródkowe
dawały szansę tym wszystkim, którzy w rządowych teatrach nie mogli lub nie
chcieli grać. Artyści z prowincji przybywali do stolicy, gdy aktorzy
rządowi udawali się na urlop. Od czerwca do początku września podbijali
stolicę przybysze z Kalisza, Radomska, Lwowa. A więc na deskach teatrów ogródkowych mogli się też sprawdzić młodzi
niedoświadczeni aktorzy, którzy z czasem wyrastali na wielkie gwiazdy. Tak
było w przypadku Ludwika Solskiego, Mieczysława Frenkiela i Bolesława
Leszczyńskiego, którzy pierwszy raz występowali właśnie na scenach
kawiarnianych. Dramat na wolnym powietrzu Tego lata w
konkursie wystąpią teatry z całej Polski. Będzie też gość z zagranicy. 19
sierpnia rosyjski teatr Ptak z Iwanowa wystawi ”Pasje pod brzozami” wg
Antoniego Czechowa. Gwiazdy imprezy to Krystyna Janda - zaśpiewa ”Piosenki
z Teatru” i Emilian Kamiński z autorskim spektaklem ”W obronie
jaskiniowca” (piszemy o nim na str. 9) - Konkurs daje szansę na obcowanie z dramatem pod
gołym niebem, jak tego doświadczali nasi przodkowie. Cały wielki teatr
antyczny, średniowieczny, elżbietański, commedia dell’arte i Molier -
powstawał z myślą o grze na wolnym powietrzu. Teatr jest z gruntu obcy
dusznej sali, w której zamknął go wiek XIX. Cała tradycja teatralna jest
ogródkowa i dlatego chcę ją odtworzyć - mówi Andrzej Tadeusz Kijowski,
dyrektor artystyczny konkursu. Publiczność teatrów ogródkowych jest z reguły przypadkowa. Nie ma
tutaj biletów, rezerwacji, wejściówek. Są tacy, którzy pierwszy spektakl
obejrzeli na spacerze z psem, a teraz, oczarowani atmosferą
przedstawienia, z premedytacją za tym teatrem wędrują. Pierwszy
konkurs teatrów ogródkowych odbył się w Warszawie na Starym
Mieście w Lapidarium w 1991 roku. Scenami następnych były m.in. kawiarnia
Gwiazdeczka i Dziedziniec Starej Dziekanki. Ulewny deszcz nie
przeszkodził pierwszemu tegorocznemu pokazowi konkursowemu w Dolinie
Szwajcarskiej. 2 lipca widzowie, którzy przez godzinę czekali na poprawę
pogody, nagrodzeni zostali brawurową inscenizacją ”Parad” Jana Potockiego
w reżyserii Tomasza Dutkiewicza. Pełna kałuż dolina zatrzęsła się tego
wieczoru od wybuchów śmiechu publiczności. Dzień wcześniej odbyła się
uroczysta inauguracja X Konkursu Teatrów
Ogródkowych na Starówce w Lapidarium.
Tańcząc w dolinie Spektakle w Dolinie Szwajcarskiej
rozpoczynają się o godz. 19. Panuje tu wtedy przyjemny chłodny cień.
Publiczność miała już okazję obejrzeć ”Piosenki Jerzego Derfla” w
wykonaniu Moniki Świtaj z teatru Pod Górkę z Warszawy. Niektóre pary,
słuchając wzruszających piosenek o miłości, tańczyły na trawie za sceną.
Spektakl ten będzie można zobaczyć ponownie w piątek 13 lipca. Jego
oficjalna premiera odbędzie się w warszawskim teatrze Studio we wrześniu.
Kolejne przedstawienia konkursowe - ”Rozprawa o Średniowieczu” i
”Chwila dla Willa” - w wykonaniu teatru Maska z Jeleniej Góry wystawione
zostaną w Lapidarium w niedzielę 15 lipca. Natomiast w Dolinie
Szwajcarskiej w poniedziałek 16 lipca Nadbałtyckie Centrum Kultury z
Gdańska zaprezentuje ”Ogród Rogaczy” w reżyserii Marka Kocota.
Beata
Kamińska |